I آینده را چگونه میخواهیم؟
I نیمنگاهی به کتاب: پرواز به کرانههای فردا- ایرانِ 1425
🔹 اخیرا کتابی یافتم با عنوان «پرواز به کرانههای فردا» که درصدد ترسیم ایرانِ مطلوب در افق سال 1425 است. نویسنده را نمیشناسم، ولی کتاب با رویکردی خوشبینانه و با دغدغهی امیدبخش تالیف شده و در پیشگفتار آن آمده است که: «خواسته و آرزوی ما راحتی و آرامش، رفاه و احساس موفقیت، و ارتقای جایگاه غرورآمیز هموطنانمان در عرصهی ملی و جهانی است». تلاش صورت گرفته و اصل دغدغه به نظرم جای تقدیر دارد. ما در این عرصه بسیار نیاز به کار داریم.
اما کتاب از نظر سبک و محتوا اصلا قوی نیست؛
از نظر سبک: سعی نویسنده بر این بوده که آیندهنگاری مورد نظرش را در قالب داستان پیاده کند. شخصیتی که متعلق به زمان حال است سوار بر سیمرغ افسانهای به جایجای ایرانِ 1425 سفر میکند؛ سپس با ارجاع به گذشته(حال) و طرح چالشهای آن و ابراز شگفتی و پرسشگری از تحولات زمانِ مقصد سعی میکند در زمینههای مختلف- از شهرسازی و کشاورزی گرفته تا دانشگاه و جامعه و فرهنگ- راهکارهایی ارائه نماید. نویسنده به دلیل علاقهی وافری که به ایران و زبان پارسی دارد، سراسر از واژهها و ادبیات فخیم استفاده کرده است، ولی خب هنر داستاننویسی فقط به دایرهی لغات مربوط نمیشود!
از نظر محتوا: به موضوعات متنوعی پرداخته شده است(ن.ک. به فهرستِ پایین) و جامعیت قابل قبولی در ترسیم آیندهی مطلوب دارد، ولی مبنای علمی مشخصی ندارد. محتوای کتاب بیشتر به یک بارش فکری شباهت دارد که البته با رعایت چند شرط میتواند مفید باشد: 1. برخاسته از یک نگاه کلان باشد 2. مبتنی بر دانش تخصصی باشد و نه معلومات عمومی 3. گروهی باشد و نه انفرادی؛ آنچه ظاهر است این اثر فاقد این شروط است.
🔹 حالا بیایید کمی هم از محتویات کتاب و اهدافی که ترسیم شده بشنوید؛ صرفا به عنوان نمونه:
▪️ نسبت تعداد استاد به دانشجو 10 به 1 است و اتصال دانشگاه به صنعت و بنگاههای اقتصادی برقرار شده، و بودجهی پژوهشی به 2 درصد در آمد ناخالص ملی رسیده است.
▫️ نظام ادارهی کشور فدرالی شده و تقسیمات کشور شامل ده ایالت است و هر ایالت یک کارکیا(والی) دارد.
▪️ تعداد کارمندان دولت به یک میلیون نفر کاهش پیدا کرده و سهم شرکتهای دولتی و شبهدولتی در اقتصاد از 70 به 20 درصد رسیده است.
▫️جمعیت حدودا 90 میلیون نفر است.
▪️ ایران یک ارتش حرفهای 350 هزار نفری متخصص دارد. دورهی سربازی هم شامل 3 ماه آموزش نظامی است و بعد از آن 5 سال دورهی احتیاط و 10 سال دورهی ذخیره (با بازآموزیهای منظم).
▫️ نیمی از مدارس خصوصی شدهاند و دانشگاهها نیز با مدل دانشگاه آزاد توسعه پیدا کرده و شهریهای شدهاند.
▪️ 35 درصد نمایندگان مجلس را زنان تشکیل میدهند و در کابینهی 20 نفره 7 وزیر زن حضور دارند.
▫️ 3 حزب بزرگ در کشور فعالند که همیشه دولت در سایه تشکیل میدهند.
▪️ هر ساله 40 میلیون نفر(گردشگر) به ایران وارد میشوند و ایران یکی از 7 مقصد برتر صنعت گردشگری دنیاست.
▫️معضل اعتیاد و قاچاق حل شده است.
▪️ استقلال اخلاق از دین مانند استقلال سیاست و اقتصاد و قانون و آموزش از دین به طور عمومی پذیرفته شده و نهاد دین بیشتر به عرصههای خصوصی میپردازد و کمتر در عرصههای عمومی دخالت دارد.
▫️هم تعداد مدارس علمیه و هم تعداد طلبهها کاهش یافته است.
▪️براساس آراء فقهی نوگرایانه پوشش سر خانمها اجباری نیست و نیز ممانعتی برای آواز آنها اعمال نمیشود.
▫️ تا سال 1425 فیلمهای ایرانی 3 جایزهی اسکار، 7 جایزهی خرس طلایی و نقرهای از فستیوال برلیناله، 5 جایزهی نخل طلایی از جشنوارهی کن، 3 جایزهی شیر طلایی و شیر نقرهای از جشنواره ونیز گرفتهاند.
...
همانطور که مشخص است، ایرانِ مطلوبِ ترسیم شده ایرانی است مدرن و درآمیخته با جامعهی جهانی، با حفظ میراث بومی و فرهنگ کهنِ ایرانی. ایرانی که عضو کنوانسیونهای مختلف بین المللی است و طبق معیارهای جهانی، پیشرفته و توسعهیافته و «خوب» است! از طرف دیگر با فاصله گرفتن از کانون انقلاب 57، دینداری «بنیادگرایانه» را به کناری نهاده و به مدارا و تساهل بیشتر روی آورده، و در عوض فرهنگ باستانی و ملی خود را بازیابی کرده است.
🔸 اما اصل سخن: این کتاب- که به عنوان نمونه گزارشی از آن ارائه شد- بازتاب اندیشه و آمال نویسندهی آن است. اصلا عجیب نیست که آرمانهای امام و انقلاب در آن ظهور و بروزی ندارند، و بلکه اهدافی متضاد با اهداف انقلاب اسلامی در آن ترسیم شده است. غرضِ این یادداشت نه شکایت از نویسنده، که تذکری به خودمان بود که اگر در این مسیر گام بر نداریم و آیندهی مطلوبِ خود را کشف و ترسیم نکنیم و نشر ندهیم و پیرامون آن بحث نکنیم، دیگرانی از نظرگاه خود مشغول این کارند، و آیندهنگاری همان آیندهسازی است.
#آینده #آینده_نگاری
@Banizy2
http://l1l.ir/15x6